Informatieverstrekking via GIS-viewer kan dankzij subsidie sterk worden doorontwikkeld
Stel je wilt als Omgevingsdienst IJmond (ODIJmond) controles gaan uitvoeren bij veehouderijen, die alleen koeien houden, qua milieubelasting type B zijn, waar de keuring bijna verlopen is, die een bovengrondse dieseltank hebben én waar we de afgelopen vijf jaar niet zijn geweest. ‘Hoe mooi zou het dan zijn als je deze vijf zoekcriteria in een werksysteem kunt aanvinken, waarna je razendsnel op de geografische GIS-viewer zou kunnen zien om welke bedrijven het gaat én waar ze gevestigd zijn’, zegt applicatiebeheerder Kenneth Brouwers. ‘Dit filtersysteem is precies wat we nu gaan ontwikkelen en dat hopelijk januari 2023 operationeel is.’
ODIJmond heeft, net als andere omgevingsdiensten in Nederland, een zogenaamd Uitvoeringsplan (UP). Hierin staat onder meer wat we het aankomende jaar gaan doen op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). Om te bepalen wat we binnen ons werkgebied van 15 gemeenten en provincie Noord-Holland gaan doen, maken we gebruik van de informatie uit ons Geografisch Informatie Systeem (GIS-viewer). In deze viewer kun je bijvoorbeeld vinden hoe zwaar de milieubelasting van elk bedrijf is. Zo moeten C-bedrijven bijvoorbeeld elk jaar worden gecontroleerd en is de categorie A slechts één keer per 10 jaar aan de beurt.
Geografisch je zoekopdracht in kaart
‘Als je bijvoorbeeld wilt weten hoeveel veehouderijen in de IJmond meer dan duizend koeien hebben, kun je dat nu al via onze GIS-viewer inzien. Maar met alleen deze statische informatie kun je niet zoveel’, vertelt Kenneth. ‘Het wordt pas interessant als je met een slimme wizard allerlei extra informatie uit ons VTH-pakket zou kunnen ontsluiten en als zoekopdracht zou kunnen toevoegen aan onze GIS-viewer. Zoals bijvoorbeeld de vijf gestelde zoekcriteria uit het begin van dit verhaal. Het ideaalbeeld is om zo een interactief systeem te ontwikkelen, waarbij je vinkjes kunt aan- en uitzetten of waar we met een pull down-menu gaan werken, zodat we een dynamische rapportagemodule krijgt. Waarbij je bijvoorbeeld ook het vinkje ‘koeien’ weer kunt uitzetten en de variabele ‘kippen’ kunt aanvinken, waardoor je ook direct de resultaten van deze zoekopdracht geografisch in kaart hebt.’
Innovatief plan verder ontwikkelen
Het interactieve zoekopdrachten-idee van Kenneth en zijn ICT-collega en systeembeheerder Alex Deijle is door het rijk als dermate vooruitstrevend bestempeld, dat ODIJmond 90.000 euro subsidie heeft ontvangen om dit innovatieve plan verder te ontwikkelen. ‘Als het ons lukt, kun je straks niet alleen snel en overzichtelijk bedrijven trechteren op vastgestelde criteria. Je kunt vervolgens ook aangeven: van de laatste twintig bedrijven die we overhouden, wil ik in ons VTH-systeem een automatische controle aanmaken, zodat we dat ook niet meer handmatig hoeven te doen.’
Wethouder snel antwoorden
Bovendien kunnen gerichte vragen van wethouders of andere bestuurders veel sneller en accurater worden beantwoord. Kenneth: ‘Stel, gemeente X vraagt: ‘Laat alle bedrijven zien die nog niet alle milieumaatregelen hebben genomen die ze zouden moeten nemen én waarbij hun energieverbruik hoger is dan Y.’ Dit soort vragen kunnen we straks heel snel in kaart brengen. Stel dat blijkt dat deze bedrijven ook nog eens dicht bij elkaar liggen, dan kun je visueel op de GIS-viewer zien of er gevaar- of stankcirkels zijn. Of dat geluidsemissie een punt van aandacht is.’
Mooie uitdaging
Kenneth en Alex gaan binnenkort met de ontwikkelaar van de GIS-viewer en de automatiseerder achter het VTH-pakket brainstormen over hoe dit idee verder kan worden uitgewerkt. ‘Daarna moeten de programmeurs met hun knappe koppen alles gaan uitwerken. Het klinkt allemaal heel simpel, maar het is echt een uitdaging’, legt Kenneth uit. ‘Het project is geslaagd als we straks de filterfunctie heb kunnen integreren met data die via Open Wave (ons administratieve systeem) beschikbaar is. Dat hoeft niet meteen van kop tot staart. Maar als we in elk geval een begin kunnen maken met het filteren van beschikbare informatie en daar een resultaat uit kunnen krijgen, vind ik het project geslaagd. Dan gaan we het proces in het vervolg van de tijd steeds verder verfijnen en perfectioneren.’
Open source
Het mooie is dat Kenneth en Alex dit niet alleen voor ODIJmond ontwikkelen. ‘Omdat we dit idee open source willen uitvoeren, kunnen straks ook andere omgevingsdiensten en overheidsorganisaties gebruik gaan maken van dit nieuw ontwikkelde systeem’, besluit Kenneth. ‘Ik verwacht dat we binnen de filtermodule verschillende sporen gaan krijgen. Omdat duurzaamheid en externe veiligheid grote speerpunten zijn, denk ik dat we die specifieke modules het eerst gaan opzetten. Daarna volgen andere onderwerpen.