Duurzaam ondernemerschap in Landsmeer: Gerwin Roelofs over Adriaan Goede

Wethouder Erik Heinrich: ‘’Het delen van kennis is belangrijk, bijvoorbeeld via een ondernemersplatform of via brancheorganisaties. Adriaan Goede heeft de kennis en expertise in huis die een kleiner bedrijf wellicht niet heeft en ook daarom is het belangrijk om van ondernemer tot ondernemer die kennis uit te wisselen. Zeker kleinere bedrijven hebben minder capaciteit om voor wat betreft verduurzaming alles zelfstandig te kunnen bedenken’’.

Duurzaam ondernemerschap in de buurt: Gerwin Roelofs over Adriaan Goede in Landsmeer

In dit derde interview in de reeks gaan we op bezoek bij Adriaan Goede. Het bedrijf bestaat sinds 1895 en is gespecialiseerd in het produceren en leveren van gedroogde en vloeibare eierproducten. Per dag worden er meer dan 2 miljoen eieren verwerkt in de fabriek. Deze eieren komen voornamelijk uit Nederland maar soms ook uit Duitsland.

In de fabriek worden de eieren, gebroken, gescheiden en gedroogd of vloeibaar opgeslagen. De gedroogde eierenproducten zijn het hoofdproduct maar daarnaast wordt, om de producten in verhouding te houden,  ook vloeibaar ei verkocht. De verschillende eierenproducten worden gebruikt veel diverse doeleinden maar o.a. voor cakes en koekjes. Goede levert aan 55 landen ter wereld.

Inmiddels 1,5 jaar geleden is de BV overgenomen door Hardeman Eg Group. Dit is een zeer snel groeiende groep die veel pluimveebedrijven in bezit heeft. Dit houdt ook in dat Goede meer lokaal krijgt aangeleverd. Verder heeft Hardeman in Ethiopië drie grote stallen staan voor de broederij. Deze stallen worden neergezet voor de mensen daar en hebben geen winstoogmerk.

Circulariteit

Circulariteit is een onderwerp waar Adriaan Goede veel aandacht aan besteed. Zo worden de schillen  tegenwoordig ook circulair gebruikt. Hardeman wil volgend jaar een voerfabriek beginnen voor het maken van kippenvoer. De schalen kunnen dan verwerkt worden in het kippenvoer. Nu gaan ze naar degenen waar het voer van afgenomen wordt en die hergebruikt ze dan weer. Zo komen de schillen dus uiteindelijk weer terug in de eitjes. Uiteindelijk heeft Gerwin als doel om de kunststof traytjes waar de eieren inzitten te verrijken met kalk van de schillen. Hiervoor moeten nog wel wat stappen genomen worden, maar Gerwin dacht zelfs ook al na over een stap daarna.  In Azië heerst namelijk een kalkgebrek. Hiervoor hebben ze een aantal studenten ingeschakeld om te onderzoeken en de testen wat een goede oplossing zou kunnen zijn. De kalk kan worden teruggebracht in het eiwit. Gerwin heeft de testen gedaan en het is niet te proeven omdat er maximaal tot 20 procent verrijkt wordt met kalk. De NVWA is wel streng op dit soort concepten en er zijn momenteel nog veel regels en kaders. Vanaf 2050 mag de NVWA echter geen regels meer opleggen die verduurzaming van een product in de weg staan.

Duurzame maatregelen pand

Het gehele pand is voorzien van ledverlichting. Die ledverlichting zorgt voor een betere lichtopbrengst, en prettiger licht omdat het blauwe licht meer op daglicht lijkt. Voor de mensen in de nachtdienst geeft dit een groot verschil.

Een maatregel die al veel langer gebruikt wordt is het terugwinnen van warmte en het behouden van kou. Binnen de fabriek worden veel producten verwarmd en gekoeld. Hierbij zoekt Goede de grens op tot hoever het precies gekoeld en verwarmd moet worden om nog steeds optimale kwaliteit van product te behouden. Er is een eigen pasteur in de fabriek die zorgt voor pasteurisatie van het product. ‘’Pasteuriseren is een proces waarbij water en voedsel een korte tijd verhit worden om schadelijke microben te doden. Pasteurisatie heeft het doel om het aantal microben te verminderen tot een veilig niveau zonder het product teveel te veranderen. Het doel is om het product te conserveren. Daarom wordt bij pasteurisatie het product bij een langere temperatuur langer verhit’’ (Micropia, 2023).

Het proces voor het terugwinnen van warmte is inmiddels zo goed geoptimaliseerd dat er bijna geen warmte meer verloren gaat. Dit optimaliseren is gebeurd door de groep technische mensen die Goede in dienst heeft. Hierdoor hoeven de machines ook maar 1 keer per dag gereinigd worden. ‘’Onze concullega’s moeten elke dag een batch reinigen en dat kost dus heel veel water’’.

Dat optimaliseren van het proces is iets waar Goede door de loop der jaren best goed in is geworden, aldus Gerwin. Dit komt o.a. door een groep mensen die al heel lang werkzaam is bij Goede en die het product en proces heel goed kennen. Met die mensen kan Gerwin het gesprek aangaan over wat er nog beter kan. ‘’We zijn best wel gegroeid in de afgelopen jaren maar er is ook best veel geautomatiseerd. Als wij een koeltemperatuur instellen kunnen we precies terugzien wat het doet zodat je niet iets handmatig ongeveer moet doen’’.

Het dak is geschikt voor zonnepanelen, het ? elektriciteitsnet is niet overbelast en Gerwin zou ze ook graag op het dak willen maar verzekeringtechnisch is het momenteel helaas niet rendabel en haalbaar. Wellicht dat dat in de toekomst nog wel mogelijk is.

Breekmachine eieren

De huidige breekmachine in de fabriek is aan vernieuwing toe en wordt vervangen voor een model waarbij maar een kwart van de energie nodig is en minder afval wordt geproduceerd. ‘’In het systeem zit een tool die het eiwit alvast indikt, het water eruit haalt en dat water wordt vervolgens weer gebruikt om schoon te maken.  Zo hoeft een droogtoren dat veel minder te doen want het is al veel dikker geworden’’.

‘’Zo doen we eigenlijk op heel veel vlakken al best veel. En elke keer komt er weer iemand die bedenkt zouden we het niet zo kunnen doen of zo ect. Zo blijft het balletje rollen om steeds verder te gaan’’. Binnen het bedrijf durven mensen zich ook te spreken omdat de ruimte er is en innovatieve ideeën worden gewaardeerd. ‘’We gaan het gewoon proberen, zo staan we erin’’.

Goede heeft ook als een van de eerste een nieuwe machine gekocht die duurder in aanschaf is maar veel minder energie kost dan de veiligere, meer gebruikte en goedkopere optie. In dat opzicht nemen ze graag risico’s om nieuwe dingen uit te proberen. Om die reden ziet Gerwin het bedrijf wel als voorloper in de branche. ‘’Als er iets nieuws is zeggen wij, kom maar op. Wij willen wel zien of het kan. Veel bedrijven zijn toch te afwachtend. Iemand moet die eerste stap zetten’’.

Voedselverspilling

Voedselverspilling is uit den boze bij Adriaan Goede. Ze gaan daarom voor duurzaam watergebruik. Er wordt teveel water doorgepompt om geen product weg te laten lopen. Gerwin ziet dit als een principekwestie. ‘’Iedereen in het pand weet ook dat we er zo in staan en er alles aan doen om dat niet te laten gebeuren’’.

Gerwin probeert ook in te spelen op de aanlevering van de eieren en de soorten daarin. De consumentenmarkt is namelijk minder happig op grotere XL eieren terwijl Goede deze juist goed kan gebruiken. Met de nieuwe breekmachine kunnen ook alle soorten grootte eieren gebroken en gescheiden worden. Daarom maakt dat verschil in grootte dan ook minder uit.

Energiebesparingsplicht en mobiliteit

De energiebesparingsplicht ziet Gerwin niet als extra stimulans omdat alles op de lijsten al is geïmplementeerd door het bedrijf. ‘’Als er weer nieuwe technieken zijn dan proberen we die meteen uit en gaan we testen of het kan. We proberen het is in het klein of het werkt en als dat werkt dan proberen we in het groot’’.

Duurzame mobiliteit is een lastiger te tackelen onderwerp omdat transport extern wordt uitbesteed. Daarnaast zijn de technieken en beschikbare middelen voor elektrische vrachtwagens nog niet geoptimaliseerd. Wel worden er geen onnodige ritjes gemaakt en wordt gekeken naar welke route er afgelegd moet worden en van waar naar waar de producten vervoerd moeten worden.

Besluitproces duurzame maatregelen

Gerwin vertelt dat er wordt verduurzaamd om het milieu, het product en omdat het beter voor de mens is, zoals dat blauwe licht wat als zeer prettig wordt ervaren door mensen in de nachtdienst. ‘’Uiteraard is geld in die zin ook belangrijk maar dat staat niet op nummer 1’’. Als iets alleen maar geld kost i.p.v. dat het ook terugverdiend wordt betekent niet per definitie dat het niet uitgevoerd wordt door Goede. Ze vinden het ook belangrijk dat het product er niet onder lijdt.

Verder ervaren ze ook profijt omdat er minder betaald wordt aan energiekosten. En voor Gerwin geldt ook ‘’Hoe meer je weet van je product, hoe makkelijker je daarop kan sturen’’. ‘’We kunnen tegenwoordig ook beter inspelen op de behoefte van de klant omdat we het proces en het product zo goed kennen en dus het product optimaliseren’’.

Bij twee klanten is de receptuur zo geoptimaliseerd dat er met minder product dezelfde kwaliteit geleverd kan worden. ‘’Je merkt, het is nog steeds mijn hobby om dit te doen. s’ Avonds op de bank vind ik het ook leuk en dan kan ik  echt ook over nadenken van hoe kan dit, hoe kunnen we het mooier doen’’

Heeft Gerwin nog tips voor andere ondernemers?

‘’Wees niet bang. En heb lef. En doe het gewoon en denk logisch na’’. En het hoeft ook niet allemaal tegelijk. Wellicht kan kennis met andere ondernemers ook gedeeld worden via ondernemersplatformen en via brancheorganisaties.