Toezicht op verwijdering van asbest is belangrijk: “Alle spullen in huis moesten weggegooid worden door besmetting.”

Bij ODIJmond komen zo’n 2.000 tot 2.500 sloopmeldingen per jaar binnen. Asbestdeskundige Linda Anema is, samen met collega Alex Meijer, er fulltime mee bezig. “Wij controleren of de melding compleet is”, legt ze uit. “Bij woningen van vóór 1994 is er grote kans op aanwezigheid van asbest. Dan moet er een asbestinventarisatie worden gedaan, tenzij er al een rapport aanwezig is waaruit blijkt dat er geen asbest in de woning zit.” Alex Meijer benadrukt dat bij verbouwingen en sloop in huis een extra risico bestaat. “Veel mensen denken bij asbest vooral aan (schuur)daken, maar binnen in huis kan het op heel veel plekken zitten. Denk hierbij aan vinylvloeren, (verlaagde) plafonds, isolatie, kozijnen en verwarmingsinstallaties.” Tijdens interne werkzaamheden kunnen asbestvezels vrijkomen en zich door de hele woning verspreiden. Hij waarschuwt dat vooral boren, slijpen en breken risicovol is. “Daarom is een asbestinventarisatie bij verbouwingen bij een woning of gebouw van vóór 1994 altijd verplicht.”

Jeroen Bakker, Alex Meijer en Linda Anema.

Asbest herkennen is specialistisch werk

Toezichthouder Jeroen Bakker heeft jarenlange ervaring als asbestdeskundige. Toch zou hij nooit een uitspraak doen over de aanwezigheid van asbest in een gebouw. “Je kunt een vermoeden uitspreken, maar het is echt specialistisch werk om het vast te stellen”, vertelt hij. “Er zijn namelijk meer dan 3.500 verschillende toepassingen van asbest. Alleen een gecertificeerd bedrijf kan met zekerheid zeggen of het aanwezig is. Zo’n bedrijf neemt een monster van asbestverdacht materiaal om dit met zekerheid te kunnen zeggen.”

Dat benadrukt ook zijn collega Nick van den Oever: “Er zijn toepassingen waar ik zelf verrast over was: de kitlaag rond kozijnen bijvoorbeeld, of brandwerende platen in een convectorput of schouw. Je kunt niet zelf zien of het erin zit, daar is onderzoek voor nodig.”

Inventarisatie voor je eigen veiligheid

Linda en Alex merken regelmatig dat mensen die aan een verbouwing beginnen, niet weten dat een asbestinventarisatie verplicht is wanneer het pand van vóór 1994 is. Ook krijgt ze te maken met mensen die opzien tegen de kosten van zo’n onderzoek. “Wij zeggen er dan altijd bij dat het écht voor je eigen gezondheid en veiligheid is, en om grote problemen te voorkomen. Want zo maar asbest verwijderen kan gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Dat begrijpen de meeste mensen gelukkig wel, waardoor ze alsnog actie ondernemen.”

De toezichthouders van ODIJmond en de gemeenten controleren steekproefsgewijs verbouwingen van particulieren.

Ondeskundige verwijdering kan grote gevolgen hebben

Hoe gevaarlijk het is om asbestvezels in te ademen, kunnen Linda, Alex, Jeroen en Nick niet genoeg benadrukken. Als je nu asbestvezels inademt, kun je over tientallen jaren ernstige ziekte krijgen. Zo vertelt de website van het RIVM.

Nick: “Als asbest op een verkeerde manier wordt verwijderd, komen er onzichtbare vezels los. Die kunnen lang in het huis blijven hangen, waardoor het niet alleen voor jezelf maar ook voor je omgeving gevaarlijk is.”

Dat er dan grote problemen kunnen ontstaan, weten Nick en Jeroen uit hun ervaringen als toezichthouder. “Ik heb meegemaakt dat de zolders van een hele straat besmet bleken met asbestvezels”, zegt Jeroen. “Alles wat de inwoners daar bewaarden, moest worden vernietigd.”

Nick kent een soortgelijk verhaal van een hele woning: “Die mensen moesten hun huis uit en ergens anders onderdak zoeken, terwijl al hun spullen moesten worden weggegooid.”

Inventarisatie en deskundige verwijdering voorkomen grote problemen

Gelukkig zijn zulke grote problemen te voorkomen. Een inventarisatie door een gecertificeerd bedrijf laat precies zien of er asbest in een woning aanwezig en zo ja, op welke plaatsen. Soms kan het gewoon blijven zitten zonder dat het een gevaar vormt. Soms mag je het zelf verwijderen. In andere gevallen moet er een professioneel bedrijf worden ingeschakeld voor de verwijdering. Hoe dat precies zit, is te lezen op www.odijmond.nl/asbest. “Inwoners uit ons werkgebied mogen ons ook altijd bellen als ze willen slopen of verbouwen en daar vragen over hebben”, zegt Linda.

Asbestinventarisatie bij aankoop van een woning

Er is nóg een goed moment om een asbestinventarisatie uit te laten voeren, geven de deskundigen van ODIJmond als tip: bij de aankoop van een woning. 
“Ook als je niet wilt verbouwen, is het goed om te weten of er asbest aanwezig is. Je komt dan niet op een later moment voor verrassingen te staan.”

Jeroen waarschuwt ervoor dat een bouwkundige keuring niet volstaat, terwijl hij van kopers hoorde dat sommige makelaars doen alsof dat wel zo is. “Alleen een gecertificeerd specialist kan een asbestrapport afgeven. Bouwkundigen zonder specialisatie hebben daarvoor niet genoeg kennis. In België is zo’n inventarisatie bij de verkoop al verplicht, hier nog niet. Toch zou ik het altijd doen, want dan weet je tenminste waar je aan toe bent.”